172. sayfanın sonundan; Basar ve Basîret



172. sayfanın sonunda Basar ve BasÎreti görmüştük.

 " Göz göstererek anlamı sınırlar, kalp gizleyerek anlamı açar." 
Yusuf Kaplan

        Gözle maddesel olan ortamı anlıyoruz; buna ; basar diyoruz. Gönül ise onun dışındaki manaları anlıyoruz ; buna basîret diyoruz. Mesela bir insana bakıyoruz o insandaki diğer manaları anlıyoruz.

       Görmek görülenleri görmekle gerçekleşmez. görmek görülenlerin arkasındakini gördürdüğümüzde gerçekleşir.

"Çıplak göz hasarları görür, basÎret ise hisarları örer. " Yusuf  Kaplan

Ernst Gombrich şöyle demiştir "Çıplak göz kördür."

        Eğer ki arka tarafında bir bilgi yoksa o çıplak göz görmüş olmaz. Mesela Cevizi ilk kez gördüğünüzü hayal edin, sadece dış kabuğu görüyorsunuz. Onun arkasındakini anlayabilmek için çıplak gözün arkasında zihninizde onunla ilgili bir bilgi olması gerekiyor.

        Baş gözü, sadece sınırlı gösteriyor, halbuki basîret dediğimiz o kalbin nuruyla görmek demek göremediklerimize ulaşmak demek. 


Basar; Gözün gördüğü maddesel olguları anlamasıdır.
Basîret ; Gönlün anlaması, gönlün okuyuşlarıdır.


Efendimizin bir hadisi şöyledir; 
  • Kuran okuyan (ve onunla amel eden) mü'min turunç gibidir; kokusuda güzeldir, tadı da güzeldir. 
  • Kuran okumayan (kuran okumayı bilmeseler bile ahlakı güzel olan) mümin hurma gibidir; kokusu yoktur ama tadı güzeldir.
  • Kuran okuyan ve onunla amel etmeyen (münafık), reyhan otu gibidir; kokusu güzeldir ama tadı acıdır.
  • Kuran okumayan ve onunla amel etmeyen ise Ebu Cehil Karpuzuna benzer; kokusuda yoktur tadıda acıdır.

        Demek ki Efendimiz (s.a.v) bize çok önemli birşey söylüyor  ; mümin hem okuyacak, hem de okuduklarını söylemine ve eylemine taşıyacak. Yoksa okuyorsunuz ama söyleminizde ve eyleminizde bu yoksa reyhan otuna benzersiniz.

        Efendimiz(s.a.v.) buyuruyor ki; "Ümmetimin en şereflileri Hamelatün Kuran; Kuranı taşıyanlardır." Biz bunu hafızlardır diye almışız, hayır Kuran'ı hayatlarına taşıyanlardır. Hamile olmak ne demek? Hayatına bir can taşımak, taşımak demek. Kuranı taşımak da işte eylemlerinde, duruşunda söylemin de Kuran okunur/vardır.

       Kuranı okuyan ve onu eylemlerine geçiremeyen insanın da basarı vardır ama basîreti yoktur. Basarınız olsa ne yazar basîretiniz olmadıktan sonra.

  "Bir insan biliyor ve bildiğinide biliyorsa onu takip edin." Konfüçyüs

Yorumlar